Leonardo Da Vinci’nin Yerçekiminin Kilit Noktasını Einstein’dan Önce Bulduğunu Biliyor Muydunuz?
Leonardo da Vinci’nin eskiz defterlerinde bulunan eskizler, Einstein’ın 1907’deki ‘eşdeğerlik ilkesi’nin temelini fizikçiden yüzyıllar önce kavradığını gösteriyor.
Da Vinci’nin onlarca yıldır unutulan eskizleri, bir kavanozdan dökülen kum benzeri parçacıkların oluşturduğu üçgenleri gösteriyor. Yakın zamanda yapılan bir araştırma, düşen bu taneciklerin, Einstein’dan 400 yıl önce yerçekimi ivmesini gösteren deneyleri tasvir ettiğini öne sürüyor. Detaylar için…?
Kaynak:https://www.livescience.com/da-vinci-…
Albert Einstein ilk olarak 1907’de yerçekimi tarafından hızlandırılma ve sabit bir referans çerçevesine hızlandırılma deneyiminin ‘eşdeğerlik ilkesi’ olarak adlandırıldığı ve ayırt edilemez/benzer olduğu fikrini ortaya attı.
Bunun için Einstein, Isaac Newton’un 1687 tarihli evrensel çekim yasasını (evrendeki her nesnenin kütlelerine bağlı ve onları ayıran mesafenin karesiyle ters orantılı bir kuvvetle birbirini çektiğini ifade eder) keşfini ve Galileo Galilei’nin 1604’ünü alıntıladı. ‘serbest düşme yasası’nın ifadesi (hava (tüm kütlelerin direnç göstermeden aynı ivmeyle düştüğünü belirten) fikirlerini genişletti).
Caltech’te havacılık ve uzay ve tıp mühendisliği profesörü Mory Gharib yaptığı açıklamada şunları söyledi:
www.swashvillage.org
‘Da Vinci’nin daha fazla deney yapıp yapmadığını veya bu soruyu daha derinlemesine araştırıp incelemediğini bilmiyoruz. Ancak 1500’lerin başında (çizimlerinde olduğu gibi) bu soruyla boğuşmuş olması, inancının ne kadar ileride olduğunu gösteriyor.’ diyor.
Da Vinci bir ressam, mimar, mucit, anatomist, mühendis ve bilim adamıydı. Öncelikle kendi kendini yetiştirmişti; Hayali icatları ve anatomik gözlemleriyle düzinelerce üstü kapalı defter doldurdu.
Defterleri, ayrıntılı insan anatomisi çizimlerinin yanı sıra bisiklet, helikopter, tank ve uçak tasarımları içeriyordu. Daha sonra kodekslerde toplanan bu eskizlerin 13.000’den fazla sayfasının üçte birinden azı günümüze ulaşmıştır.
Gharib, 1480’lerin ortasından 1480’lerin ortasına kadar bir defter olan ‘Codex Arundel’in sayfalarındaki eskizleri fark ettiğinde (Da Vinci’nin ‘akışkan hareketleri/akışkan dinamiği’ çalışmasını tartışmak için) öğrencileriyle bu defterlerin kopyalarını inceliyordu. 1518. Muayenelerinde, Da Vinci’nin aynalı el yazısında merak uyandıran bir cümleye eşlik eden hareketli kavanozlardan dökülen parçacıkları fark etti.
Gözüme çarpan şey, çizdiği üçgenlerden birinin (ki bu bir ikizkenar dik üçgendir) hipotenüsüne “Equatione di Moti” (“hareketlerin eşdeğerliği”) yazdığı zaman oldu. Leonardo’nun bu ifadeyle ne demek istediğini merak etmeye başladım.’
Gharib ve meslektaşları, Da Vinci’nin yere paralel düz bir yolda hareket ederken bir sürahiden dökülen su veya kumu tanımladığını ortaya çıkardı. Da Vinci’nin notları ve eskizleri, parçacıkların aşağı doğru hızlanacağını bildiğini ve bu ivmeye yalnızca testten çıktıktan sonra yerçekiminin neden olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
Da Vinci, sürahi sabit bir hızla hareket ederse düşen parçacıkların çizgisinin dikey olacağının bilincindeydi.
Ama eğer sabit bir hızla hızlanırsa, o zaman parçacıklar düz ama eğri bir çizgi oluşturarak bir a üçgeninin hipotenüsünü oluşturur.
Aslında, sürahi düşerse, Da Vinci’nin gözlemlediği gibi, yerçekiminin onları yere doğru hızlandırdığı oranda hızlanırsa, bir eşkenar üçgen çizilir. Bu, eşdeğerlik ilkesinin dikkate alınması gereken ilk göstergesi/ipucudur.
Da Vinci gözlemlerini bir denklem haline getirmeye çalışsa da bu girişiminden vazgeçmiştir. Araştırmacılar, deneyinin bir simülasyonunu yürüterek onun nerede vazgeçtiğini buldu.
“Gördüğümüz şey, Leonardo’nun bu konuda çok çalışma yaptığıydı, ancak düşen nesnenin düşme noktasından olan mesafesini t’nin (t, zamanı temsil eder)’
Cornell Üniversitesi’nde biyoloji ve çevre mühendisliği profesörü olan Chris Roh, denklemin yanlış olduğunu öğrendiklerini ancak daha sonra bu tür yanlış denklemleri doğru kullandığını öğrendiklerini söyledi.
Aslında bu, da Vinci’nin yüzyıllar önce kendisine ve yerçekimi bilimine ışık tuttuğunun kanıtıydı. Ortaya çıkmamış kaç eseri vardır kim bilir, herhalde…
